Toblerone is zonder twijfel de bekendste chocolade ter wereld. De driehoekige verpakking doet denken aan een tandwiel van een tandradbaan, terwijl het ontwerp verwijst naar de Matterhorn. Deze laatste mag echter niet meer als afbeelding gebruikt worden, omdat sinds 2017 melkproducten die niet voor 100 procent in Zwitserland worden geproduceerd, geen beschermde symbolen voor "Swissness" meer mogen gebruiken. Toblerone is sinds 1982 in buitenlandse handen en wordt inmiddels voor een groot deel niet meer in Zwitserland geproduceerd. Chocolat Tobler werd opgericht door Johann Jakob Tobler, geboren in 1830 in Lutzenberg in het kanton Appenzell Ausserrhoden, die in 1868 een snoepwinkel opende in Bern. In 1899 richtte hij samen met zijn zonen de Fabrique de Chocolat Berne Tobler & Cie. op, die in 1912 werd voortgezet als naamloze vennootschap. Medeauteur van dit artikel, Beatrice Betz-Tobler, komt trouwens uit hetzelfde dorp als Johann Jakob Tobler en behoort tot de wijdvertakte familie van de oprichter van het bedrijf.
Maar wat heeft dit allemaal te maken met reclamewagens? Nou, reclamewagens, zoals de rijdende reclameboodschappen vroeger werden genoemd, zijn al decennia lang belangrijke omzetbronnen voor modelspoorfabrikanten. Een van de oudste H0-wagens van dit type is de koelwagen 4908 van Märklin, die tot 1967 werd geproduceerd en op geen enkele modelbaan mocht ontbreken. Hij was voorzien van een schuifbeeld met het opschrift Chocolat Tobler en voldeed zeker aan de verwachtingen van modelspoorders in de jaren '60. Ook een klassieker uit dezelfde periode is de Jamaica-bananenwagen, die door Märklin in grote aantallen werd geproduceerd. In een modernere uitvoering met bordes biedt Märklin sinds de jaren '80 ook een Toblerone-koelwagen aan. Tegenwoordig zijn er ook tal van vrachtwagenmodellen met de driehoekige verpakking verkrijgbaar. Prachtige locomotieven met verschillende Toblerone-motieven zijn bovendien te vinden bij HAG, de Zwitserse producent van hoogwaardige modeltreinen. In verdere artikelen zullen we regelmatig locomotieven en wagens met verschillende Zwitserse motieven en reclames bespreken, die in grote aantallen door enkele fabrikanten worden aangeboden. Bijvoorbeeld van brouwerijen zoals Eichhof of Warteck, of van Zwitserse bedrijven zoals Ciba of Danzas. Wat niet meer in de handel verkrijgbaar is, is meestal te vinden op beurzen of op het internet.
